تا حالا بارها شبیه این جمله‌ها را در جاهای مختلف شنیدیم که؛ «این که فتوشاپه»، «فتوشاپه نه؟!»، «عجب فتوشاپ کرده!» و… تمامی این عبارات به جعلی بودن و دست‌کاری شدن یک تصویر توسط نرم‌افزارهای ویرایش تصاویر (مثل فتوشاپ) اشاره دارند. همین مفهوم در تصاویر ارائه‌شده به دادگاه‌ها نیز اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. تا آنجا که همان طور که در مطلب “شاهدین تصویری جا مانده در رَم” نیز اشاره کردیم یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های امروز استفاده از تصاویر دیجیتال در پزشکی قانونی کامپیوتری نیز همین اعتبارسنجی تصاویر به عنوان مدرک جرم می‌باشد. در این مطلب به چگونگی بررسی اصالت یک تصویر دیجیتال در پزشکی قانونی کامپیوتری می‌پردازیم.
تمامی تصاویر دیجیتال بعد از بخش هدر خود در قسمت متا دیتا شامل اطلاعات بسیار ارزشمندی می‌باشند که حتی گاهی از خود تصویری که می‌بینیم بااهمیت ترند. به طور کلی این اطلاعات را می‌توان در دو گروه تقسیم‌بندی کرد. گروه اول شامل اطلاعاتی درباره ایجاد عکس اولیه می‌باشند و گروه دوم مربوط به تغییراتی که بر روی تصویر اولیه اعمال شده است می‌باشند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این اطلاعات که در پرونده‌های قضایی نیز نمود بیشتری دارند می‌پردازیم.
یکی از این اطلاعات، زمان دقیق (شامل ساعت و روز) ایجاد عکس اصلی می‌باشد؛ که کمک شایانی به کشف اصالت تصویر می‌کند. گزینه دیگر که در بسیاری از مواقع مورد استفاده قرار می‌گیرد نام دوربین استفاده شده، مدل و سریال آن می‌باشد. در صورتی که عکس مورد نظر از طریق دستگاه‌های هوشمند نیز ایجاد شده باشد (مثلاً تلفن همراه)، تمامی مشخصات آن دستگاه نیز ثبت خواهد شد. شکل زیر در محیط نرم‌افزار Hex Workshop نشان می‌دهد که تصویر ورودی توسط دوربین کانن مدل 650 دی در تاریخ 2014:06:02 و در ساعت 16:59:49 عکس‌برداری شده است.
اطلاعات بعدی که در شناسایی موقعیت مکانی ایجاد عکس کاربرد بسیاری دارد مختصات جی پی اسی دوربین یا دستگاه هوشمند در زمان ایجاد تصویر است. ذکر این نکته ضروری است؛ حتی اگر تنظیمات دوربین به گونه‌ای بوده باشد که این گزینه‌ها ذخیره نشوند یا در عکس نشان داده نشوند اما باز هم در متا دیتا ذخیره خواهند شد.
همان طور که اشاره شد گروه دوم اطلاعات موجود در متا دیتا تصاویر، مرتبط با اثراتی هستند که با هر بار ذخیره روی عکس جدید گذاشته می‌شود؛ مانند نام و مشخصات سیستمی که این تغییرات را بر روی عکس انجام داده. همچنین نام و نسخه دقیق نرم‌افزارهای مورد استفاده قرارگرفته برای ایجاد تغییرات روی تصویر نیز ذخیره خواهند شد. همان طور که در شکل زیر در نمایی از نرم‌افزار Hex Workshop می‌بینید تغییرات بر روی عکس مذکور با کمک نسخه cc نرم‌افزار فتوشاپ در تاریخ 2014:06:06 و ساعت 05:14:49 انجام شده است.
اطلاعات بعدی که معمولاً بسیار بااهمیتند مربوط به ابزارهای استفاده‌شده در نرم‌افزار ویرایشگر تصویر می‌باشند که به کمک آن‌ها می‌توان متوجه نوع تغییرات و نوع ابزارهای تغیر دهنده در تصویر اولیه شد. باید توجه داشت که برخی از این اطلاعات کد شده‌اند که فضای کمتری را در متا دیتا به خود اختصاص دهند.
با تمامی تفاسیر بالا، اما باز هم در برخی کشورها به طور کلی استفاده و استناد به تصاویر دیجیتال در مجامع قضایی پذیرفته‌شده نیست. به نظر شما چرا؟
اطلاعات متا دیتا رو میشه تغییر داد؟!
بله، دقیقا مشکل همین جاست.
چه جالب.
در ایران قابل استناده؟!
خیلی باحال بود. مرسی
خب برای دانلود هم می گذاشتینش دگه